بهره گیری فتحعلی شاه از زبان تصویر در قدرت نمایی

Authors

  • محمدتقی اشوری هیأت علمی و دانشیار دانشگاه هنر تهران، دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر
  • نفیسه عثنی عشری پژوهش هنر دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر دانشگاه هنر تهران/هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا
Abstract:

شکل­گیری شاخه­ای جدید از هنر نگارگری ایرانی به نام «چهره­نگاری و پیکرنگاری درباری» به ابتکار فتحعلی­شاه کاربرد نوعی رسانه تصویری بود که در جهت تحقق اهداف تبلیغاتی شاهان قاجار شکل گرفت و بر این اساس به نظر می­رسد که بین این آثار و گرافیک فصل مشترکی وجود دارد و لذا مسأله اصلی مقاله آن است که احیایارتباطاتتصویری سلطنتیایران قدیم به خواست فتحعلی­شاه دارای چه فصل مشترکی با گرافیک بوده است؟ با کمی تأمل بر غالب آثار برجای­مانده از هنرهای درباری دوران قاجار همچون انواع نقاشی­، صخره­نگاری و حتی ضرب سکه این نکته آشکار می­شود که عموم آنها دارای اهدافی تبلیغاتی بوده، آن­چنانکه اگرچه در ظاهر عناصر تزیینی محسوب می­شده­اند، اما در لایه­های پنهان خود به لحاظ تأثیرات اجتماعی، ناقل مفهوم مشروعیت­بخشی نظام و در یک کلام سازوکار برجسته­سازی چهره قدرت بودند، به همین علت می­توان این آثار را بر اساس هویت کاربردی آنها متعلق به حوزه گرافیک دانست. این مقاله از نوع کیفی و روش آن تحلیلی تاریخی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار محمد سلماسی‌زاده* چکیده این پژوهش به تبیین تأثیر مجتهدان شیعه در مهار خودکامگی مطلق شاهان قاجار می‌پردازد و در قالب مطالعه‌ای موردی، هم‌زمان با واکاوی منابع دست‌اول تاریخی در عصر فتحعلی شاه قاجار (1250 - 1212 ق)، میزان سازگاری نظریه استبداد شرقی و شیوه تولید آسیایی مارکس و انگلس را با اوضاع تاریخی آن ارزیابی می کند. پرسش اصلی پژوهش این است: آی...

full text

تحول جایگاه زن در نثر پیش از مشروطه (از دورۀ فتحعلی شاه تا مظفرالدین شاه)

باور عمومی چنان است که توجه به مساله زن و بازتاب آن در ادبیات، در دوره مشروطه شکل گرفته است. اما به گواهی متون تاریخی، بازتاب مسائل زنان در ادبیات سیری تکاملی را طی کرده است. از دوره فتحعلی شاه زمینه های توجه به مسائل زنان در مقایسه میان زن ایرانی و زن فرنگی آغاز شد و روندی طولانی و تاریخی را تا دوره ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه طی کرد تا در دوره مشروطه به بار نشست. نثر خصوصاً در دوره ناصری با ...

full text

بهره گیری ادبی از اصطلاحات و لغزش‌های عروض و قافیه در ساخت تصویر و مضمون شعر

شاعران فارسی در دوره‌های مختلف از حوزه‌های متنوعی جهت ساخت تصویر و مضمون بهره جسته‌اند. یکی از این موارد خلق مضمون و تصویر برپایة اصطلاحات شعری است. هدف این مقاله نشان دادن وجوه مختلف به‌کارگیری اصطلاحات شعری با تاکید بر اصطلاحات عروض و قافیه است که با روش توصیفی تحلیلی با توجه به اشعار سی شاعر سنتی از دوره‌های مختلف تا دوره بازگشت ادبی، در دو محور مضمون‌سازی از اصطلاحات عروض و قافیه و ساخت توج...

full text

بررسی رابطه بین حمایت فتحعلی شاه قاجار از هنر و استفاده سیاسی از آن

این مقاله با بررسی منابع مکتوب پیرامون هنر و فرهنگ قاجار و با روش توصیفی به تحلیل نقش فتحعلی‌شاه در حمایت و همچنین نحوه بهره‌برداری سیاسی از هنر در دوره اول قاجار پرداخته می‌شود. فتحعلی‌شاه قاجار با شناختی که از تاریخ ایران داشت به‌خوبی توانست وجه کاربردی هنر را در راستای سیاست بقا و سلطه قدرت خودش به کارگیرد. وی برخلاف بسیاری از اسلاف خود، همانند شاهان باستان به یک جنبه قویی‌تر هنر نیز آشنا بو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 20

pages  47- 58

publication date 2018-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023